Mộng và Thực - Tác Phẩm Dưới Mái Chùa Hoang của Hòa Thượng Thích Quảng Độ

Dưới mái chùa hoang , đêm đen, hoang dã, sư cụ Vân Không, lão thủ tự, oan gia họ Đoàn, rắn rết, chuột bọ, khỉ rừng…
 

Ôi, con người với bao tâm vọng hiện tướng nghìn trùng muôn thú. Chân  giả, vọng tưởng  luôn đeo đuổi suốt đời khi con người đối diện với vô minh ngỡ như thật. Nhà sư Vân không chuyển hóa phàm tục,  hiện tướng Du Tăng, nhà họ Đoàn mang tâm tưởng oan nghiệt tham ác bị dày xéo suốt đời tìm cách cởi trói, đối diện oan gia vẫn không thể trả món nợ oán cừu vì tâm ấy vẫn cưu mang vọng tưởng tội lỗi ăn năn những cái không có thật.

Chùa hoang là cảnh giới tâm thức mênh mông chưa được khai phá; lão thủ tự là tánh trụ chấp bảo thủ vết hằn muôn thuở. Chuột rắn khỉ là hiện tướng tam độc trong con người. Lão Trần xưa đã giải phóng tâm thức phàm phu rổng rang thành trạng thái đại viên cảnh trí, không còn oán thù, vọng tưởng tham ái; bước chân thênh thang khắp nẽo ta bà; mọi oán thù vứt bỏ như bỏ một đôi dép rách.Họ Đoàn kia mãi đeo mang mối nợ vô minh, tự dày vò suốt tháng ngày ăn năn đền tội giữa đêm trường cuộc đời,trải qua bao mỏi mòn lê gót để tâm độc gặp phải vết cắn của loài rắn hoang .
 
Oan gia gặp nhau giữa chốn Phật đuòng, kẻ muốn đền tội, người đã buông bỏ. Oan gia họ Đoàn cho là thật, Vân Không họ Trần biết đó là vô minh, không tưởng. Lấy biểu tượng gút thắt để giải chấp bám giả làm chân của kẻ phàm phu.

Một bối cảnh Phật đường hiện giữa rừng hoang tâm thức đêm trường, oan gia trái chủ kẻ tỉnh người mê được hóa giải mọi oán thù trong đêm tịch mịch. Thao thức suốt đêm trong chốn Thiền môn,ánh Thái dương đánh thức kẻ phàm khi đột nhiên mất dấu Vân Không từ dạo ấy.