Cách hóa giải hận thù trong nhiều kiếp dưới góc nhìn Phật giáo

Hóa Giải Hận Thù Trong Nhiều Kiếp là một truyện ngôn được Đức Phật dạy về cách ứng xử giữa người với người khi có những va chạm, ân oán lẫn nhau.

Bài kinh này được đức Phật giảng dạy cho một người phụ nữ hiếm hoi và khó khăn về đường sinh đẻ và nuôi dưỡng con cái, lúc Ngài đang trú tại tinh xá Kỳ Viên.

Câu chuyện được bắt đầu vào thời tiền kiếp, khi đức Phật Thích Ca chưa xuất hiện trên cõi đời này. Có một người con trai nọ, cha mất sớm, chàng được lớn lên trong sự thương yêu nuôi dưỡng đùm bọc của người mẹ.

Lớn lên theo thông lệ, chàng được người mẹ gây dựng gia thất nhưng chẳng may người vợ của chàng mắc chứng bệnh vô sinh. Người mẹ chàng nóng ruột, có ý định tìm người vợ thiếp cho con. Biết được ý định của mẹ chồng, người vợ chủ động chọn cho chồng mình một người thiếp.

Nhưng cuộc đời chuyện gì cũng có thể san sẻ, riêng tình cảm và hạnh phúc riêng tư của đời người thì rất khó san sẻ. Chính vì thế, tuy chủ động cưới vợ thiếp cho chồng mình nhưng cũng chính người vợ cả khởi tâm độc ác hại người vợ thiếp. Do đó hai lần mang thai đều bị người vợ cả làm cho sẩy thai, đến lần thứ ba khi biết mình đã có thai, người vợ thiếp không thông báo cho mọi người trong nhà biết nhưng rồi người vợ cả cũng biết được, bà ta giả vờ tránh gần tránh xa để chuẩn bị kế hoạch âm thầm ám hại.

Rồi thời cơ đến, một hôm bà vợ trộn thuốc phá thai cho người thiếp ăn nhưng vì thai nhi đã lớn khiến cho người vợ thiếp đau đớn quằn quại. Khi biết mình và thai nhi không thể sống được, lúc gần tắt thở, người thiếp thề rằng: “Mày giết tao…chính mày giết tao và cũng mày giết ba đứa con của tao…kiếp sau tao thề sẽ là quỷ dạ xoa ăn thịt con của mày”.

Thề nguyện xong người vợ thiếp tắt thở và chẳng bao lâu tái sinh lại trong chính gia đình ấy mang kiếp con mèo. Người chồng khi biết được người vợ cũ ba lần làm chuyện độc ác như thế, ông đã trút hết cơn tức giận lên bà, kết quả bà ta cũng chết.

Sau khi chết người vợ cả tái sinh ngay trong căn nhà còn nhiều oan gia với bà ta nhưng mang kiếp con gà mái.Thời gian trôi đi, hễ gà mái đẻ quả trứng nào cũng đều bị mèo ăn sạch. Nhiều lần như thế giữa mèo và gà lại tạo tiếp oan gia mới. Cuộc xung hòa luân hồi oan gia tương báo, kẻ làm beo kẻ làm nai, oan gia lại tiếp tục cứ như thế không được giải quyết.

Mãi cho đến thời đức Phật Thích Ca xuất thế, kẻ được sinh ra làm con gái nhà tôn quý, kẻ lại tái sinh làm quỷ dạ xoa. Lớn lên người con gái lấy chồng ở gần cổng thành Xá Vệ, quỷ dạ xoa nghe tin liền đến thăm hỏi. Chẳng bao lâu sau, người con gái hạ sinh, quỷ dạ xoa giả vờ đến thăm hỏi, rồi thừa cơ hội nuốt sống đứa bé.

Đến lần thứ hai cũng vậy, lần thứ ba thì người con gái quyết định không hạ sinh bên chồng mà về nhà mẹ đẻ. Sinh nở xong, mẹ con tương đối cứng cáp, khỏe mạnh, họ từ giã bên ngoại và trở về thành Xá Vệ nơi bên chồng đang chờ đợi.Trên đường về lúc đi qua gần tinh xá Kỳ Viên thì đột nhiên gặp quỷ dạ xoa, người mẹ sợ quá bồng con chạy thẳng vào tinh xá, gặp Phật và quỳ trước Ngài, thưa rằng: “Con xin cúng dường đứa bé này, xin Ngài hãy cứu nó”. Quỷ dạ xoa đuổi theo tới cổng thì bị thiên thần Sumana chặn lại. Biết chuyện, Phật bảo A-nan mời quỷ dạ xoa vào.

Trước quỷ dạ xoa và người mẹ, Phật hỏi: “Sao các ngươi làm như vậy? Nếu không gặp một vị Phật giác ngộ như ta, các ngươi sẽ ôm ấp lòng oán thù muôn đời, truyền từ kiếp này sang kiếp khác. Sao các ngươi lấy oán trả oán, điều này không giải quyết được kiếp nạn của các ngươi. Oan oan tương báo, chỉ có sự hỷ xả tha thứ, bao dung cho nhau mới hòa giải được hận thù”. Sau khi nói xong, Đức Phật kể rõ mối hận thù gắn kết nhiều kiếp của cả hai như phần câu chuyện trên và khuyên không nên gây oán kết với nhau nữa.

Sau khi nghe pháp âm của Phật, hai bên đã nhận ra cái sai truyền kiếp của mình và nguyện tha thứ hết cho nhau. Phật bảo người mẹ đưa đứa bé cho quỷ dạ xoa ôm, người mẹ nghe và tin lời Phật. Quỷ kia tiếp nhận đứa bé và nhẹ nhàng vỗ về, âu yếm như con của mình. Một lát sau, quỷ trả con lại cho người mẹ. Từ đó, họ hết hận thù và cư xử tử tế với nhau. Nhân sự kiện đó, đức Phật đúc kết lại thành bài kệ:

“Hận thù diệt hận thù
Đời này không thể có
Từ bi diệt hận thù
Là định luật ngàn thu”.
(Pháp cú 5, phẩm Song Yếu)

Hận thù là một thứ tâm sở phiền não rất nguy hiểm. Nó luôn ôm ấp những gì xảy ra gây cho nó không vừa ý. Từ đó nó cứ nuôi mãi và theo thời gian càng ngày hận thù càng tăng trưởng, đến một lúc nào đó, thời cơ chín mùi, thì nó sẽ hiện hành ngay.

Qua câu chuyện trên và lời dạy của Đức Phật, chúng ta phải vượt qua yêu ghét, oán trách và thù hận thường tình để giương cao ngọn cờ từ bi, yêu thương, hỷ xả và vị tha cho người và yêu thương chính mình. Lấy từ bi để rửa sạch oan nghiệp, lấy lòng vị tha để xóa bỏ hận thù.

Chúng ta là người học theo hạnh Phật, nguyện trọn đời đem lòng yêu thương, tha thứ, hỷ xả và bao dung mà đối xử với những người xung quanh, những người có nhân duyên gắn với chúng ta, đồng thời cũng nguyện rằng không ôm lòng oán hận và hãm hại lẫn nhau. Ta phải chuyển ý thức cực đoan dần thành ý thức khoan dung, rộng mở, biết trân trọng sự sống. Có như thế, ta mới bước vào và rộng mở bầu không gian an lạc và hạnh phúc. 

Theo Thanh Tâm